هیات مدیره نظام پزشکی لاهیجان- سیاهکل در پاسخ به فراخوان رییس کل سازمان نظام پزشکی برای مشارکت هیات مدیره‌های نظام پزشکی شهرستان‌ها در تعیین ۵ اولویت کاری این سازمان، به شرح زیر اعلام کرد:

جناب آقای دکتر ظفرقندی

رییس کل محترم سازمان نظام پزشکی ایران

با سلام و احترام؛

با سپاس و تقدیر از اقدام پسندیده‌ی شما در فراخوان مشارکت از اعضای هیات مدیره نظام پزشکی کشور در تعیین اولویت‌های کاری سازمان نظام پزشکی و با امید به این‌که جمع‌بندی پیشنهادها و همچنین تدابیر آن مقام محترم و همکاران‌تان در شورای عالی منجر به تدوین برنامه‌ی راه و استراتژیی واقع گرایانه برای سازمان گردد، موارد پیشنهادی نظام پزشکی لاهیجان و سیاهکل که حاصل بحث و تبادل نظر در جلسه‌ی مورخه‌ی ۱۲/۱۲/۱۳۹۷ هیات مدیره این سازمان است، به شرح زیر تقدیم می‌شود:

  • ۱- تقویت و تثبیت جایگاه سازمان نظام پزشکی مطابق قانون در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های نظام سلامت. همان‌گونه که خود مستحضرید بر طبق ماده ۳ قانون نظام پزشکی جمهوری اسلامی، اظهارنظر مشورتی در تهیه و تدوین لوایح، طرح‌ها، تصویب‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های مرتبط با امور پزشکی از وظایف اصلی این سازمان است اما متاسفانه از زمان تصویب این قانون بارها و بارها بسیاری از طرح‌ها و لوایح بدون اخذ نظر مشورتی نظام پزشکی تبدیل به برنامه‌های اجرایی نظام سلامت شده است و در عین حال در بسیاری از موارد نیز نظام پزشکی با وجود فراهم بودن امکان اظهارنظر در این موارد به‌دلایل گوناگون از این وظیفه خود غفلت نموده است.

به‌نظر می‌رسد تغییر این فرایند می‌تواند یکی از اولویت‌های کاری نظام پزشکی در دوره اخیر باشد: این‌که چگونه می‌توان نظام پزشکی را به یکی از تصمیم‌سازان اصلی نظام سلامت کشور تبدیل کرد.

در این امر می‌توان در ۳ محور اقدام کرد: اصلاح قانون و یا به‌کارگیری هر روش دیگری به‌منظور ملزم‌سازی تصمیم‌گیران نظام سلامت به کسب نظر مشورتی سازمان در مورد تمامی برنامه‌های اساسی نظام سلامت. شایان ذکر است که با وجود تاکید به این وظیفه سازمان در قانون نظام پزشکی، هیچ گونه الزامی در این مورد در قانون مزبور ذکر نشده است. تلاش به افزایش وزن و ارتقای ارزش رای سازمان در نهادها و مجامع تصمیم‌گیر نظام سلامت از جمله شورای عالی بیمه و شورای عالی سلامت

  1. افزایش توان کارشناسی سازمان در موارد مرتبط با امور مختلف نظام سلامت. به‌نظر می‌رسد که کمیسیون‌های مشورتی شورای عالی از نظر تغذیه مشورتی از نظر کارشناسان خبره‌ی حوزه فعالیت خود در مضیقه هستند و به همین دلیل بسیاری از مواردی که در کمیسیون‌ها بررسی می‌شود از پشتوانه کارشناسی لازم برخوردار نیست و از سوی دیگر در بسیاری از حوزه‌های مختلف عرضه خدمات سلامت، سازمان به‌دلیل در اختیار نداشتن کارشناسان مربوطه توان اظهارنظر کارشناسی لازم را ندارد.
  • ۲- ترمیم ارتباط زخمی جامعه‌ی پزشکی و مردم. این‌که ارتباط جامعه‌‌ی پزشکی به‌دلایل گوناگون در چند سال اخیر دچار آسیب شده است، امری غیرقابل انکار است. گرچه آسیب پدید آمده به‌راحتی قابل ترمیم نیست و از سویی با توجه به ناکارآمدی نهادهای حکومتی و دولتی در پاسخ به نیازهای مردم، این نهادها بدشان نمی‌آید بخشی از این نارضایتی را با آدرس غلط دادن به مردم متوجه جامعه‌ی پزشکی کنند، اما نمی‌توان انکار نمود که جامعه‌ی پزشکی خود نیز در این مورد دخیل است:
    • اعضای جامعه پزشکی وقت کافی به صحبت و آموزش بیماران خود اختصاص نمی‌دهند. پزشکان با مردم به میزان کافی و با آداب صحیح صحبت نمی‌کنند.
    • رابطه مالی مستقیم پزشک و بیمار از یک سو و پرداخت از جیب بیشتر خسارت درمان از سوی بیمار سبب شده بیمار این رابطه را کاملا مالی احساس کند و بداخلاقی‌های بخشی از همکاران ما نیز بدین تصور دامن زده است.

پیشنهاد می‌شود:

  1. از یک سو در سطح هر منطقه و هر شهر، سازمان‌های نظام پزشکی با استفاده از اعضای خود نسبت به برگزاری جلسات آموزش خودمراقبتی برای مردم و بیماران اقدام کنند که این امر از یک سو سبب نزدیکی بیشتر بیماران به پزشکان خود خواهد شد و از سوی دیگر بیماران احساس خواهند کرد که بخشی از آن‌چه را در محیط‌های درمانی و مطب‌ها به‌دست نمی‌آورند، در این جلسات کسب خواهند کرد.

راه‌اندازی مجلات مجازی با مخاطب عام با محتوی آموزش خودمراقبتی و حاوی رهنمودهایی در ارتباط با بیماری از سوی نظام پزشکی هر شهر منبعی معتبر برای اهالی منطقه فراهم می‌آورد و در ضمن راهی ارتباطی برای جبران فاصله‌ی پزشکان با افراد جامعه است.

  1. بیماریابی فعال و رایگان بخش خصوصی با هدایت یک تیم علمی تحت برنامه‌ی کشوری در زمینه‌های مختلف و با استفاده از توان بخش خصوصی از دیگر روش‌های است که ضمن عدم تداخل با رویه‌ی جاری مطب‌ها و موسسات درمانی (مستقل از سیستم بهداشتی وزرات بهداشت اما هماهنگ با آنها) سبب می‌شود که بیماران ارتباط بیشتری با پزشکان شهر خود برقرار کنند و ایشان را در جامه جدید خدمت رسانی ببینند.
  2. ارتباط با کارشناسان جامعه شناسی و علوم اجتماعی برای تحلیل علت ایجاد فاصله بین مردم و جامعه پزشکی و استفاده از مشاوره‌ی آنها در ترمیم این رابطه نیز می‌تواند در این مورد راه‌گشا باشد.
  • ۳- سامان دادن به تعارضات صنفی با تدوین آیین‌نامه‌های مربوطه. سازمان نظام پزشکی به‌دلیل جایگاه خود در نظام سلامت بهترین مرجع برای تعیین حدود خدمات قابل عرضه توسط حرف گوناگون پزشکی و همچنین بهترین مرجع برای رسیدگی به اختلافات بین‌رشته‌ای است. متاسفانه تاکنون نظام پزشکی در این حوزه اقدام موثری انجام نداده است و این غفلت سبب شده که اختلاف در بعضی حوزه‌ها بسیار عمیق شده و حتی در خارج خانواده‌ی نظام پزشکی بازتاب یابد که از یک سو سبب کاهش اعتبار معنوی پزشکان و بی‌اعتمادی روزافزون بیمار و از سوی دیگری سبب افتراق در صفوف جامعه‌ی پزشکی شده است.

پیشنهاد می‌شود تدوین ضوابط و آیین‌نامه‌های مربوطه و تشکیل کمیته‌های حل اختلاف با کسب مشارکت نمایندگان حرف مختلف پزشکی با هدف ارایه خدمات بهینه، گسترده و ارزان‌تر به مردم شریف در دستور کار سازمان قرار گیرد.

مسلما اهتمام به استقرار نظام ارجاع صحیح در نظام سلامت در این مورد می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد و نکته‌ی دیگر قابل توجه در این مورد استقرار موسساتی مبتنی بر کار تیمی است که می‌تواند با فراهم کردن زمینه همکاری بین صنوف و رده‌های مختلف عرضه خدمات سلامت شرایط را برای کاهش تعارضات حرفه‌ای فراهم آورد.

  • ۴- شرکت فعال در امر آموزش پزشکی: تلاش برای استقرار نهاد و یا سازمان تهیه و به‌روزرسانی گایدلاین‌ها و دستورالعمل‌های پزشکی در سازمان نظام پزشکی با هدف اولیه آداپتیشن و بومی‌سازی گایدلاین‌های معتبر جهانی. این سازمان و نهاد در نهایت می‌تواند با ایجاد زمینه‌ی ارتباط و تغذیه از سوی موسسات بالینی و نهادهای تحقیقاتی شرایط را برای تولید گایدلاین‌های بومی مبتنی بر شواهد فراهم آورد.
  • ۵- تلاش برای افزایش نرخ تعرفه منطبق با رشد تورم. گرچه از قدیم‌الایام همه مسولان نظام سلامت اذعان دارند که نرخ خدمات سلامت در ایران بسیار کمتر از میزان واقعی است و در سال‌های گذشته با حذف اختیار نظام پزشکی در تعیین نرخ خدمات از میزان تاثیرگذاری نظام پزشکی کاسته شده است، اما در شرایط کنونی بازگرداندن این اختیار به سازمان بسیار بعید به‌نظر می‌رسد. شاید بهترین هدفی که در شرایط کنونی در این مورد می‌توان انتخاب کرد، افزایش نرخ تعرفه مطابق تورم است.

با سپاس و آرزوی کامیابی